Investeer in Natuur voor een Gezonde Toekomst: Onze Visie op Gezondheid en Welzijn

Gezondheid

Elke investering in de natuur is een investering in onze gezondheid en ons welzijn. De gezondheid van de aarde en de mens is van hetzelfde spectrum; de helende werking van het groenblauwe landschap is daarom een extra reden om actief te investeren in het herstel van de natuur.

Onze visie

In de toekomstige gezondheidssector staat wederkerigheid centraal. Natuur draagt bij aan een goede gezondheid en ons welzijn. Wij mensen dragen bij aan de vitaliteit van de natuur, en daarmee weer aan ons eigen welzijn. Zo is de cirkel rond.

Het omgekeerde is ook waar: elke aantasting van de natuur is een aantasting van onze gezondheid. Daar moeten we bij stilstaan. Daarom luidt het credo van de toekomstige gezondheidssector dan ook: een gezond mens in een gezonde leefomgeving.

Van gezondheids-, biodiversiteits-, en klimaatcrises naar een groenblauwe, gezonde toekomst, dat is de langetermijnvisie van het domein Gezondheid.

Onze aanpak

Domein Gezondheid geeft een gerichte impuls aan de natuurinclusieve gezondheidsbeweging in de gezondheidssector (in de brede zin) en de welzijnssector in de andere domeinen. Dit doen we door kansen en mogelijkheden in beeld te krijgen. Ook richten we ons op beperkingen identificeren en waar mogelijk wegnemen, creëren we een gezamenlijke aanpak en voeren we vooral natuurinclusieve gezondheidsacties uit die inspireren en verbinden.

Gezonde groene meters

Hoe groener we onze leefomgeving maken, en hoe vaker we in contact zijn met de natuur, hoe gezonder we zijn. Zowel mentaal als fysiek. Dit pleit voor meer natuur dichtbij huis, school en werk.

- Gezonde groene zorgterreinen als helende omgeving.
  Instellingen in de gezondheidszorg hebben vaak enorme terreinen. We stimuleren natuurinclusieve voorlopers om in 2026 10% van hun terreinen natuurinclusief te maken. Het accent ligt op de GGZ, GHZ, Ouderenzorg en Ziekenhuizen. Op deze terreinen neemt zowel de vitaliteit van cliënten (ook op de wachtlijst), als de medewerkers, als de buurtbewoner, als de natuur significant toe. De ligging en (mogelijk) meerwaarde van deze terreinen voor het NatuurNetwerk is bekend en erkend. Overheden, zorginstellingen en zorgverzekeraars bevorderen behandelingen, dagactiviteiten en begeleidingen in de groene ruimte.
  Hoe gaan we dat doen? Door voorlopers te verbinden met elkaar via inspiratie en co creatie. Er wordt een impuls gegeven aan voorlopers voor verdere opschaling en wetenschappelijk onderzoek. Drempels worden in kaart gebracht inclusief de financiering en hoe ze weg te nemen zijn. De groene meters worden in kaart gebracht, mede op basis van studie van het Kadaster.
- Natuurinclusieve Gezondheid in de buurt
  Er is een groeiend aantal voorbeelden van natuurinclusieve gezonde wijken. Voorbeelden in gemeenten die relatief los van elkaar opereren. Lokale actoren, vooral gemeenten, gezondheidsorganisaties, het sociale domein en bewonersinitiatieven, werken actief mee aan de integratie van natuurinclusieve gezondheid op buurtniveau en de toename van natuur en biodiversiteit. Participatie en co creatie vormen de basis.
  Wat gaan we doen? Er wordt voor 2026 een landelijk inspiratienetwerk Natuurinclusieve Gezondheid in de buurt opgezet met als doel succesvolle pilots, acties en partijen bij elkaar te brengen en te versnellen. De uitdagingen en kansen van de Omgevingswet en de mogelijkheden van programma’s als GALA en SPUK maximaal benut. Aangesloten wordt bij bestaande initiatieven, waaronder City Deal Gezonde en Gelukkige Steden en de werkgroep Groen in en Om de Stad en Gezonde Buurten.
- Gezond werken in het groen
  We bouwen aan een gezonde inspirerende natuurinclusieve werkomgeving op industrieterreinen, in kantoorcomplexen en in zorginstellingen waar medewerkers graag werken en zich vitaler voelen.
  Wat gaan we doen? Stap 1 is inspiratie. In 2026 zijn er 100 inspirerende voorbeelden van gezonde, groene werklandschappen waar natuur wordt terug gebracht in de werkomgeving. Stap 2 is doen: Er doen in 2026 veel bedrijven en organisaties mee aan de Outdoor Office Day.
- Nationale Parken als nationale hotspots voor gezondheid
  Nationale Parken behoren tot de grootste groene gezondheidsspots van Nederland. Toch zijn maar weinig mensen zich daarvan bewust. Dat kan anders.
  Wat gaan we doen? Per 2026 is er een aantal pilots tussen Nationale Parken en gezondheidssector ontwikkeld en operationeel. De resultaten en ervaringen worden ingezet om programma’s te inte- greren in beleid en financiering van rijksoverheid en andere overheden, alsook zorgverzekeraars. De uitvoering van de NP werkplannen is daardoor versterkt. Eén en ander wordt ondersteund door studies naar de publieke gezondheidsbaten van nationale parken en natuurgebieden, een actie van Domein Gezondheid en Domein Financiën samen.Domein Financiën

Positief gezonder voor en door natuur

We kunnen onze gezondheid zelf positief verbeteren door ons vaker te verbinden met de natuur en ons in te zetten voor de natuur. Elke investering in de natuur is namelijk een investering in onze eigen gezondheid.

- Natuur op recept door verwijzers;
- Green Escape, van inactief naar weer actief als redder biodiversiteit;
- Natuur als preventie.

Bewustwoording van het effect

Wij inspireren en stimuleren de andere domeinen om gezondheid mee te nemen als belangrijke koppelkans in hun domein. We denken mee, geven advies en leggen verbinding. We dragen ook bij aan initiatieven die zicht bieden op nieuwe perspectieven voor het landelijke gebied, waarbij functies als landbouw, gezondheid en vrijetijdseconomie dezelfde kant op werken.

Van onbewust naar groen gezond bewustzijn
Vanuit de Gezonde Groene Cirkels wordt in samenwerking met Alles is Gezondheid en IVN, met steun van de Provincie Zuid-Holland, gewerkt aan een overzicht van de baten, doelen, betrokken partijen en voorbeelden van groen voor gezondheid in vijf verschillende settings, zoals schoolomgeving, werkomgeving en zorgomgeving. We streven ernaar dat in de komende jaren alle provincies deze settings actief gaan toepassen.
Tevens worden effectieve initiatieven/verbanden op het gebied van natuur en gezondheid uitgenodigd om deel te nemen aan een internationaal inspiratienetwerk. Nederland zal hierin een actieve rol spelen, onder meer door webinars en een startconferentie.